ظروف درطب شیعی

اصل اولیه در ظروف این است که: استفاده از هر ظرفی بلامانع است مگر اینکه شارع مقدس از آن، نهی فرموده باشد. و این نهی ممکن است بخاطر کثیفی آن ظرف باشد، مانند ظرف چرمی، یا بخاطر جنس خود ظرف باشد.

بهترین ظروف به ترتیب اهمیت (جهت پخت و پز)

1- ظروف سنگی (بهترین و سالمترین ظرف)

2- ظروف سفالی با لعاب طبیعی؛ و یک نوع ظرف و قابلمه سفالی بنام(برنیه) وجود دارد که برای پخت و پز و تهیه دارو وارد شده است.

3- ظروف مسی

4- ظروف بلورین(شیشه ای)

5- ظروف چینی نشکن (از نافعترین ظروف)

برای باقی اجناس مجوزی صادر نشده است، ولی طبق قاعده کلی می‌توان با تمام ظروف غذا پخت و خورد، مگر مواردی که نهی شده است و ظروفی که از مضرات آن آگاهی داریم مثل تفلونها.

ظروف نهی شده

موارد زیر برای خوردن و آشامیدن نهی شده است و به طریق اولی، برای پخت و پز نیز مضر هستند.

1- ظروف طلایی؛ چه از طلا ساخته شده باشد، چه آب طلا داشته باشد، و چه در ظرف طلا وجود داشته باشد.

2- ظروف نقره ای؛ چه از نقره ساخته شده باشد، چه در ظرف نقره وجود داشته باشد، و چه با نقره تزئین شده باشد( و حتی، از وجود نقره در روغندان، و شانه نیز نهی شده است). ولی در صورت اضطرار، باید از قسمتی از ظرف آب یا غذا خورد که نقره نداشته باشد.

3- ظروف آهنی؛ زیرا آهن جزو مواد کثیف، وخبیس معرفی شده است، و کلاً استفاده ی آن در مصارف روزانه صلاحیت ندارد، مخصوصاً اگر زنگ زده باشد. و حتی؛ در صورت تماس دست با آهن، بایستی دست شسته شود(زیرا دارای آلودگیهای خاصی هست).

پختن نان روی آهن نیز مضر است،زیرا آهن وقتی روی آتش قرار بگیرد و داغ شود موادی بنام عیان تولید می‌کند که از آن ناحیه نیز آسیب وارد می‌کند.

توضیحات ظروف

ظروف سنگی:

- بهترین ظرف برای پخت و پز، دیگها و ظروف سنگی است.

- روایت:«امام رضا علیه السلام از مدینه خارج شدند و به سمت مأمون در خراسان آمدند...زمانیکه وارد سناباد شدند (منطقه ای در مشهد) بر کوهی که از آن دیگ درست میشد تکیه کرده، و دعا کردند: خدایا به این کوه و به دیگهایی که از سنگ این کوه درست میشود، و به غذاهایی که در دیگها، قرار میدهند، نفع و برکت بده». پس امام دستور دادند که دیگهایی از همان کوه برای ایشان درست کنند. سپس فرمودند: «غذایی جز در این دیگهای سنگی برای من نپزید». و به برکت دعای امام رضا علیه السلام برکات این کوه بر همه ظاهر شد.

گفته می‌شود؛ سنگ آن کوه، سخت بوده است و با مکافات از آن ظرف درست میکردند. ولی از زمانی که امام دعا کردند تراشیدنش آسان شده و علاوه بر آن پختن غذا در آن دیگها طعم و مزه ی دیگری دارد. و طبق فرمایش امام ع ، کسی که از دیگ سنگی آن کوه غذا میخورد، برای او برکاتی دارد.

امام رضا ع بعد از ورود به مشهد فرمودند در هیچ ظرف دیگری (چه مسی و....)برایش، غذا درست نکنند. و ازاین کلام حضرت فهمیده میشود که بهترین و سالمترین ظرف، ظرف سنگی است، و شاید بقیه ظرف ها خالی از اشکال نیستند و ضررهایی به همراه دارند.

ظروف سفالی:

_در روایات ما وارد شده است که پیامبر صلی الله علیه و آله با ظرف سفالی آب می خوردند.

ظروف سرامیکی(قوارير)شبیه چینی:

پیامبر صلی الله علیه و آله دوست داشتند که با این ظرف ها آب بنوشند و می فرمودند:"این تميزترين ظرف های شماست."یعنی اینکه ضرری به همراه ندارد و سالم است.

ظروف بلورین:

-روایت از امام علی علیه السلام، که می فرمايند:«اگر قیامتی وجود نداشت مغز گندم می خوردم و آب را با ظرف بلورین می آشامیدم.»

ظروف طلا:

-روایات متعدد هستند که پیامبر و ائمه علیهم السلام، استفاده از این ظروف را شدیدا نهی کرده اند.

مفاد آن ها این است که از ظروف طلا و نقره غذا نخوريد. مثلا در روایتی، از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مورد کسی که از ظرف طلایی یا نقره آب یا مایعی دیگر می نوشد، می نوشد، می فرمايند:«آتش جهنم را در شکمش فرو می برد.»

ظروف نقره:

-در روایتی از امام صادق علیه السلام، داريم که حضرت می فرمايند:« در ظرف نقره ای، و یا در ظرف هایی که در آن ها نقره به کار رفته(یا با نقره تزئین شده است)غذا نخورید.» در ادامه می فرمايند:«روغندان،و شانه هم نباید نقره ای باشد.» و منظور امام بیان حکم حرمت نیست، بلکه بیان ضرر است.

-در روایت وارد شده که به امام ع عرض شد وقتی که ظرفی غیر از ظرف نقره دار نباشد تکلیف چیست? امام فرمودند: «اگر چاره اید از خوردند با ظرف نقره دار نیست، از محلي که نقره نیست، آب خورده شود.»

-در روايت صحیح السندي از امام صادق علیه السلام، وارد شده است:«استفاده از ظرفی که کمربند، و یا زنجیر نقره ای دارد، مشکلی ندارد، فقط دهان خود را از قسمت نقره ای دور کنید(و نباید  از محل نقره ای آب نوشید.)»

-در روایت داریم که دیدند امام صادق علیه السلام، نقره های لیوان را ابتدا می کندند و بعد از آن آب می خوردند.

ظروف آهنی:

-روایت:«اگر دست با آهن و... ملاقات کند باید دست را بشوييد.» وقتی دست زدن به آهن خوب نباشد،خوردن در ظرف آهنی(مخصوصا آهن زنگ زده)یقینا درست نیست.